W niniejszym artykule przedstawiono analizę porównawczą systemów emerytalnych Kostaryki, Nikaragui i Panamy, badając ich efektywność i adekwatność. Kraje te, mimo że charakteryzują się geograficznymi i społeczno-ekonomicznymi podobieństwami, wykazują odmienne podejścia do systemów emerytalnych. W badaniu zanalizowano strukturę, mechanizmy finansowania, metody obliczania świadczeń oraz wyzwania demograficzne, z którymi mierzą się poszczególne systemy. Kluczowe wskaźniki, takie jak wiek emerytalny, stopa zastąpienia oraz efektywność administracyjna, są porównywane w celu oceny poziomu zabezpieczenia socjalnego, jaki te systemy zapewniają emerytom. Metodologicznie badanie opiera się na analizie porównawczej czynników makroekonomicznych i demograficznych, wykorzystując dane z raportów rządowych, organizacji międzynarodowych i badań akademickich. Analiza koncentruje się na ocenie systemów emerytalnych pod kątem ich długoterminowej stabilności i adekwatności świadczeń w świetle starzenia się społeczeństw i presji finansowych. Ujawnia ono znaczące różnice w wiekach emerytalnych, strukturach świadczeń oraz roli składek pracodawców. Kostaryka i Panama mają bardziej złożone systemy z wyższym wiekiem emerytalnym oraz ustrukturyzowanymi schematami emerytalnymi, podczas gdy Nikaragua operuje prostszym systemem z niższymi poziomami składek i wcześniejszym wiekiem emerytalnym. Wyniki wskazują, że system Nikaragui, mimo że administracyjnie prostszy, oferuje niższe zabezpieczenie socjalne dla emerytów w porównaniu z Kostaryką i Panamą. Badanie kończy się rekomendacjami dotyczącymi potencjalnych reform w celu zwiększenia efektywności i adekwatności tych systemów, szczególnie dla Nikaragui, która stoi przed poważnymi wyzwaniami demograficznymi i ograniczeniami ekonomicznymi.